Личный опытда уло: йоча тунемеш швецийыште

Варажым кечывал кочкыш кӱлеш

Улыда, ныл ий гыч школыш коштшашлык икшыве-влак английыште, йоча садыште да йоҥеж а кечывал деч вара венгр-влак дене бутербродым бекон пуаПроект шке лӱм-влак пӧлеклалтше тӱрлӧ эл образований тӱня ойыртем, О О тунемыныт. Таче ме швеций каен, ирина эриксон кок йочан ава кушто илыше, ме тудым ойлена, йоча сад да школ пашам ыштыме семын тиде эл. Мыят эргым школыш коштеш, изиракше - йочасадыш. Август кокымшо пелыжлан швеций тунемме ий тӱҥалеш. Ик кече муниципалитетлаште пунчалже почеш йочам школыш каен, тушто нунын сералтынат, мом тыге кок лишыл кечылаште тӱрлӧ олаште тунемме ий тӱҥалын кертеш. Школышто тӱрлӧ жапыште лектышым пытыш, но тидын годым икымше пелыштыже июньышто лиеш. Школышто у ий каникул гана вич йочашт лийын: тӱҥалтышлан ик арня ноябрьыште, кум Шорыкйол арняште, арня жапыште спорт февраль каникул годым, кеҥеж каникулышто кугече июнь гыч август да апрельыште. Идалык мучко шкенжын йоча садым почаш, каныш да пайрем кече деч посна. Эр кече мемнам школышто ямдылалташ тӱҥал. Тӱҥалтыш класслаште тунемше икшыве ноль, но нунын деч кугурак лиеш, нуно урокышто варарак пытарен. Мутлан, визымше классыште тунемше йоча-влак эр.

Тиде йодыш эн кӱлешаным гына

Ача-ава шкешт але тунемаш але пашам ыштен гын, ала-йоча-влак, группо дене пашам ышташ нуно кечывалым, доступен, т. йоча лийын, кудыжо лийын кертшаш занятий деч вара икымше класс. Садлан мемнан дене общиныште пашам ышта: a.

Ме пеш вашке почеш планым тӱшкан йӱдым йочам, ачам ден ават кушто пашам ыштат кӱтат.

Йоча садыште ала мемнан общинын ик икшыве гына лийын, тудын ача-аваже у тунемаш але пашам ышташ.

Ачат але ават гын йӧршынак ок але пашам ышташ отпускышто лиймыжлан кӧра икшывым ончен, шагат наре, садлан нуно тиде жапыште пурен кертын, аҥысыр.

Ме тиде шагат воктене лийын, ме эн поян темлен кертеш мер шагат, арняште а стокгольмышто ме шагат темла. Тиде жапыште йоча-влак керт группо веле кодын, тудым эше суртдымо-печыдыме, тунемаш але пашам ышташ. Южо ача-ава пашам ыштыме жапыште теат тыгак муниципалитет паша йыҥгырта да пален налын кертыт.

Школлаште йоча-влаклан шокшо кочкышым оксам тӱлен налын.

Ик йочалан занятийыш коштмылан гын, кечывал кочкышым да чайым шындышна ме тудым.

Мюсли йогурт дене тыге лийын кертын, але фрукт сэндвич.

Кухньышто сад-пакчашт уло, икшывышт пуымо кочкышыштым кушто, пурлашат, да кечывал кочкыш. Йоча-влаклан шокшо кочкышым пукшат, фруктлан, шӧр да. Мыйжымат пален огыл, вес семын общиныш, сакыр кочмо деч посна чыла но мемнан дене лийын, садлан нуно пеш пеҥгыде. Ме марий ача-ава дене пашам ыштена, тыгай игече мо мемнан тыге манам. Йоча, ача-ава паша кече але тичмаш огыл паша арня жапыште могай пашам ыштыме кутыш, весела программе йоча сад лийын кертеш. Изиш ондакрак йоча мыланна ушештара. Панельыште лӱмын ыштыме группыжо уло, кушто лекташ кӱлеш кнопкым темдале, мо деч вара йоча лӱм-влак ужар тӱс волгалтын. Тиде шке икшывым пиаланым ышта, тудын лӱмжым спискыш ончалаш да эсогыл лӱмын класс энтузиазм дене, кудым уже возалтын кертам. Эргочкыш рвезе. Вара йоча-влак эр кочкыш тӱшкалан шелалтын: иктыже кодшо да мӧҥгыштышт проект-влак пашам ыштат, а вес уремыш лектын. Ынде йоча-влак проектыште участвоватла, куштымаш тӱнялан пӧлекла, кудым ме сай шонымаш илышыште, шинчалык вошт койын да тиде чыла сад-пакчаште. Экологий жап пӧлеклалтше кугу ужашыже, мутлан, чодыра коштшо йоча-влак шӱкым поген. Но туняште, сай илыш мемнан - тиде веле огыл, экологий, социальный да тымык да но шот: Йоча умылтара, компаньон сай лийже манын, шкем кузе чын кучаш кочмыверыште. Посланник жапыште чыла процесс да пурымо фотографий-влакет коридорышто фотографироватлымашын проектор ойыраш лийже манын, тудын спутникше-влак да тендан ача-авам икшыве ужын кертын. Фото-влак ача-аван кидыште пуалтын огыл, а тошто фото-влак огыл. Чылажат, молан манаш гын, фото-влак, мер вапш опубликовано, мутлан, йот икшывыже лийын кертеш. Тӱҥ кӱ гыч шога, мутлан, колынам але чӱҥга, гарнир (йыргешке пареҥге, рис, лашкам) да салатым (кешыр, ковышта, брокколи). Молгунам кечывал деч вара але ок мале да группын йоча-влаклан модмо площадкым модаш каен. Яндар южышто кече мучко сай игече годым икшывым ыштен кертмыжым, молан ынде йоча садыште воспитатель апрель позагорать тыгеже сайрак кертеш. Игече начар гынат, садак йоча прогулка лектын, изишлан. Школышто, йоча - тиде эн иктаж гын, швеций тунеммылан ятыр ий ончыч мо мыйын. Конешне, ойыртем уло, но концепцийжым огыл.

Мутлан, куштылгырак математика дене программа, йылме но пеш неле, сандене мый эргым визымше классыш англичан да умылен ойлен.

Шуко йоча группо пашам ыштен, тӱшка презентацийым ыштеныт.

Шкевуя шымлымаш да проблемыжым решатлаш лиеш.

Визымше класс аклыме уке улыт, классыште веле толын нуно, тӱҥ предмет-влак дене экзаменым деч вара кум кугу чотан калык-влак: йылмым да математика да швед. Туныктышо да класс деч экзаменыште балл чумыр аклыме негызеш коеш. Ача-авам дене эре контактыште улына туныктышо, школ мобил телефон тыгак кӱлеш, тыгак лийшаш годым коча-кова, ача-авашт нунын дене ок кылдалт гын вигак шижам-год. Папка ыштыше кризисный учрежденийыште кажне йочам шукын улыт, молан манаш гын, тудым поген чыла кӱлеш информаций: Контактный телефон, аллергия (кенета логалеш эмым налаш) да моло кӱлешан информацийым. Тиде класс-влакыш йочам чыла оксам ыштен налаш кудалыштеш ий решатла. Йомшам эртараш дискотекыш да ужалаш кекс ме кӱэштынна. Чыла тиде, конешне, йоча-влак лийыныт, но эн сай ача-ава да йоча-влак полшеныт ушнен. Йоча-влакым туныктымо шотышто швецийыште законжо-влакым пагалышаш улыт: Мутлан, нуно чыла класс аклыме почын пуымо огыл нигунам, нигунам огына ыштыше кризисный ситуацийым анализ дене сессий. Ышталте чыла тиде негыз, тыгак кажне йоча деке посна йодмашым келыштаралтын да туныктымо процесс тӧчен. Школ системын пеш лывырге швеций: жап лийын огыл гын, тендам ала-мо кызыт тунемын, варажым тидым ышташ йӧнышт эре лийже. Кузе да ласка, кеч-могай ситуацийыште молан туныктышо мыйым тендан йодышдам пуэн кертыда, да мый тудын деч вашмут жап муын.